Τι είναι λοιπόν η πρώιμη παρέμβαση ;

Η Πρώιμη Παρέμβαση είναι σειρά θεραπειών που έχει ως στόχο να αποτρέψει την εμφάνιση αναπτυξιακών προβλημάτων ή την εκδήλωση νευροαναπτυξιακών διαταραχών, καθώς και η αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων όταν εμφανιστούν. Αφορά κυρίως ηλικίες μηνών έως τριών χρονών, είναι σημαντικό να υπάρξει βοήθεια πως το παιδί πριν ακόμα και την υποχρεωτική εκπαίδευση . Επίσης είναι καθοριστική στην ανάπτυξη ενός ευρέος φάσματος προσωπικών χαρακτηριστικών και ικανοτήτων που θα προετοιμάσουν ένα παιδί αργότερα για την ενηλικίωση.

Ποιοί είναι η στόχοι της και τι περιλαμβάνει ;

Στόχος της πρώιμης παρέμβασης είναι να παρέχει υπηρεσίες και υποστηρίξη που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες τους . Περιλαμβάνει μια σειρά θεραπειών , δραστηριοτήτων , υπηρεσιών προσαρμοσμένων στις ατομικές ανάγκες τους . Η πρώιμη παρέμβαση γίνεται με λογοθεραπεία , εργοθεραπεία , φυσικοθεραπεία , συμπεριφορική και εκπαιδευτική υποστήριξη . Οι παρεμβάσεις που θα χρησιμοποιηθούν θα εξαρτηθούν φυσικά από τις ανάγκες και τους στόχους παρέμβασης του κάθε παιδιού .

Είναι σημαντική για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων του καθώς και την πρόοδο του. Έχει αποδειχθεί με αναφορές πως όσο νωρίτερα ένα παιδί λαμβάνει την παρέμβαση σε μικρή ηλικία τόσο καλύτερες είναι οι αποδόσεις του . Βοηθά λοιπόν τα παιδιά να αναπτύξουν τις τις ικανότητες και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν στο σχολείο και στη ζωή καθώς  παρέχει υποστήριξη σε οικογένειες που δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις ιδιαιτερότητες του παιδιού τους. Παρέχοντας υποστήριξη και υπηρεσίες από νωρίς, η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εμφάνισης πιο σημαντικών δυσκολίων αργότερα.

Ποια είναι τα οφέλη της ;

Η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να προσφέρει πολλά οφέλη για τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές ή αναπηρίες και τις οικογένειές τους. Μερικά από τα οφέλη της πρώιμης παρέμβασης περιλαμβάνουν:

• Βελτιώνεται η επικοινωνία, η κοινωνικοποίηση και οι κινητικές δεξιότητες, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν τη συνολική τους ανάπτυξη και τα αποτελέσματα αργότερα στη ζωή.
• Καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις
• Βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων
• Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να παρέχει υποστήριξη και πόρους σε οικογένειες που μπορεί να δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις ανάγκες του παιδιού τους, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις της οικογένειας  και να μειώσει τα επίπεδα άγχους.

Πώς μπορώ να γνωρίζω αν το παιδί μου χρειάζεται Πρώιμη Παρέμβαση;

Δύο είναι οι βασικές περιπτώσεις οι οποίες θα πρέπει να προβληματίζουν, αλλά όχι να αγχώσουν τους γονείς.

• Το παιδί να παρουσιάζει καθυστερήσεις σε  αναπτυξιακές δεξιότητες όπως η κίνηση (μπουσούλισμα, βάδιση) και η ομιλία (έναρξη λεκτικής επικοινωνίας)
• Το παιδί να παρουσιάζει οποιουδήποτε είδους αναπηρία.

Υπάρχουν ακόμα βέβαια και οι περιπτώσεις που κατά τη διάρκεια του τοκετού, οι παιδίατροι εξετάζουν το παιδί και αρκετές φορές εντοπίζονται εκεί αναπτυξιακά προβλήματα και καθυστερήσεις. Τότε, ακόμα και κατά τη διάρκεια της κύησης, θα χρειαστεί να προετοιμαστείτε και να οργανωθείτε ώστε να κινηθείτε έγκαιρα μόλις αρχίσει να μεγαλώνει το παιδί.

Φυσικά η σημαντικότερη λέξη είναι η πρόληψη καθώς η πρώιμη παρέμβαση μπορεί συχνά να χρειαστεί σε παιδιά που έχουν γεννηθεί πρόωρα, έχουν πολύ χαμηλό βάρος γέννησης, εμφανίζουν ασθένεια ή χρειάζονται χειρουργική επέμβαση λίγο μετά τον τοκετό.

Όσον αφορά παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, καλό είναι να επέμβετε εγκαίρως και να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο σας, εάν εμφανίσουν κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα:

• Δεν έχει ξεκινήσει να μπουσουλάει στους δέκα μήνες
• Δεν έχει ξεκινήσει να κάνει κινήσεις με τα χέρια του, όπως να χαιρετάει ή να τα χτυπάει, στους 12 μήνες.
• Δεν έχει αρχίσει να περπατάει στους 18 μήνες
• Δεν μπορεί να παίξει απλά καθημερινά παιχνίδια, όπως το να στοιβάξει πλαστικά δαχτυλίδια, να κουνήσει αντικείμενα κ.λ.π, στους 18 μήνες.
• Δεν έχει αρχίσει να κατανοεί απλές λέξεις στους 24 μήνες

Τι να κάνω αν το παιδί μου χρειάζεται Πρώιμη Παρέμβαση;

Το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι η επίσκεψη στον παιδίατρό. Εφόσον ελέγξει ο ίδιος ότι υπάρχει κάποιο αναπτυξιακό πρόβλημα, τότε είναι καλό να συμβουλευτείτε τη γνώμη ενός ειδικού αναπτυξιολόγου. Η παραμικρή καθυστέρηση βέβαια δεν θα πρέπει να οδηγεί σε βιαστικά συμπεράσματα και σε ανησυχίες και σε φόβους για την εκδήλωση διαταραχών. Το οικογενειακό περιβάλλον, τα πρώτα ερεθίσματα του μωρού, ακόμα και το περιβάλλον της εγκυμοσύνης είναι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τα πρώτα στάδια ανάπτυξης του παιδιού, χωρίς να υπάρχει πάντα η ανάγκη επέμβασης. Τέτοια ανάγκη ίσως να υπάρξει σε περίπτωση που:

• Υπάρχει Οικογενειακό Ιστορικό αναπτυξιακών προβλημάτων ή νευροαναπτυξιακών διαταραχών.
• Προβληματική κύηση
• Συνδυασμός καθυστερήσεων (Π.χ. το παιδί αργεί και να μάθει να τρώει και να περπατάει και να μιλάει)

Τέλος είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η πρώιμη παρέμβαση είναι το κλειδί για να δώσουμε στα παιδιά μας τις ευκαιρίες που τους αξίζουν. Με έγκαιρη στήριξη, μπορούν να αναπτύξουν τις δεξιότητες και την αυτοπεποίθηση τους βάζοντας γερά θεμέλια για το μέλλον. Μην ξεχνάμε πως τα μικρά βήματα είναι που οδηγούν σε μεγάλα επιτεύγματα.