Τι είναι το σύνδρομο Asperger (Άσπεργκερ);

Το σύνδρομο Asperger είναι μια νευρολογική αναπτυξιακή διαταραχή η οποία αναγνωρίστηκε επίσημα από τους ειδικούς μόλις το 1994, όταν προστέθηκε στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM IV). Το σύνδρομο αυτό έχει αρκετές ομοιότητες με τον αυτισμό. Χαρακτηρίζεται από ελλείψεις και δυσλειτουργίες σε διάφορους τομείς της ανάπτυξης και επηρεάζει το πώς το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο, την ικανότητα του να κατανοεί τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων καθώς και την ικανότητά του να αλληλεπιδρά και να επικοινωνεί με άλλα άτομα. Χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι επίσης η εμφάνιση στερεότυπης συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων. Τα άτομα με Asperger έχουν συνήθως μέση ή και ανώτερη νοημοσύνη. Επίσης, τα άτομα με Asperger δεν παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις ή αποκλίσεις στην απόκτηση της γλώσσας (γραμματική, σύνταξη κτλ.) όπως συμβαίνει συχνά με τα αυτιστικά άτομα. Εντούτοις, πιο λεπτές πτυχές της κοινωνικής επικοινωνίας ( π.χ. το τυπικό δούναι και λαβείν σε μια συνομιλία ) είναι πιθανό να επηρεαστούν.

Τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου ενδέχεται να επηρεάσουν την κοινωνική ή επαγγελματική ζωή του πάσχοντα, καθώς και τον συναισθηματικό του κόσμο καθώς αυτός θα αντιλαμβάνεται τη διαφορετικότητά του. Ωστόσο, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και κάποια άτομα ενδέχεται να επηρεαστούν πολύ λιγότερο από άλλα. Με την κατάλληλη υποστήριξη, όλα τα άτομα με συνδρόμου Asperger είναι ικανά να ζήσουν μια πιο λειτουργική, ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη ζωή.

Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα

     Τα άτομα με Asperger μπορεί να αναπτύξουν έντονα ενδιαφέροντα όπως, για παράδειγμα, τη συλλογή αντικειμένων ή πληροφοριών για συγκεκριμένα θέματα, τα οποία κυριαρχούν στη ζωή τους, στο χρόνο και τις συζητήσεις τους, σε πολύ μεγάλο βαθμό. Τομείς που μπορεί να αποτελούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτούς περιλαμβάνουν τα φυσικά φαινόμενα, το διάστημα, διαδρομές, χάρτες, μάρκες αυτοκινήτων, κ.α. Τα ενδιαφέροντα τους μπορεί να είναι ισόβια ή να αλλάζουν κατά διαστήματα π.χ. πολύ απότομα μπορεί να πάψουν να ασχολούνται με κάτι (π.χ. υπολογιστές) και να παθιαστούν με κάτι καινούριο, εντελώς διαφορετικό (π.χ. αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού). Μέσα από τα ενδιαφέροντα που αναπτύσσουν μπορούν να μάθουν πάρα πολλά πράγματα κι ακόμα, να γίνουν αυθεντίες στον τομέα με τον οποίο έχουν επιλέξει να ασχοληθούν. Με σωστή ενθάρρυνση αυτές οι ικανότητες και οι γνώσεις μπορούν να αποτελέσουν γι’ αυτούς πεδία σπουδής και να χρησιμεύσουν ως μέσο επαγγελματικής αποκατάστασης.

Ιδιαιτερότητα στη σκέψη

     Αρκετές ιδιαιτερότητες υπάρχουν και στις γνωστικές δεξιότητες των ατόμων με σύνδρομο Asperger. Από τη σκέψη τους απουσιάζει η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα στις αλλαγές και τις αποτυχίες. Λόγω του ξεχωριστού τρόπου σκέψης τους, το φανταστικό παιχνίδι τους είναι συχνά μοναχικό. Ωστόσο, αρκετές είναι και οι θετικές πτυχές της διαφορετικότητάς τους. Στα περισσότερα άτομα με Asperger, η μακροπρόθεσμη μνήμη είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη, ειδικά στα θέματα που τους ενδιαφέρουν. Η νοημοσύνη τους είναι φυσιολογική και μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις είναι πολύ υψηλή. Επίσης, πολλοί έχουν ιδιαίτερες ικανότητες στα μαθηματικά ή στις ξένες γλώσσες ή κάποια ανεπτυγμένη ικανότητα ή ταλέντο σε κάποιο τομέα.

Θετικές πτυχές του συνδρόμου Άσπεργκερ

     Δεν είναι λίγοι οι εμπειρογνώμονες του τομέα που δίνουν έμφαση στα ιδιαίτερα  «δώρα» και τις θετικές πτυχές του συνδρόμου Asperger και εκτιμούν ότι αντιπροσωπεύουν ένα διαφορετικό, αλλά όχι απαραίτητα ελαττωματικό, τρόπο σκέψης. Στο βιβλίο τους «Ο οδηγός ενός γονέα για το σύνδρομο Asperger και Υψηλής Λειτουργικότητας Αυτισμό», οι Ozonoff, Dawson, και McPartland δηλώνουν ότι η κατευθυντήρια αρχή είναι το να μάθει ο γονιός να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες του παιδιού του, και να διοχετεύει τις δυνάμεις του. Επισημαίνουν ότι πολλά άτομα με σύνδρομο Asperger έχουν αξιοσημείωτες ικανότητες και χαρακτηριστικά τα οποία έχουν περιγραφεί ως ευεργετικά σε πολλά επαγγέλματα, όπως:

• Αυξημένη ικανότητα να επικεντρώνονται σε λεπτομέρειες
• Ικανότητα να εργάζονται ανεξάρτητα
• Ικανότητα να εργάζονται με επιμονή και συγκέντρωση
• Μνήμη – ειδικά μνήμη παπαγαλίας
• Ανώτερες ακαδημαϊκές δεξιότητες
• Οπτική σκέψη
• Αναγνώριση της τάξης και τήρηση κανόνων
• Έχουν πάθος και πίστη
• Έχουν ένα πρωτότυπο τρόπο σκέψης

   

     Είναι γεγονός ότι τίποτα δεν είναι μόνο αρνητικό, και τα «συμπτώματα» του συνδρόμου μπορούν να θεωρηθούν ως δυνάμεις και να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν το παιδί να είναι επιτυχής στη ζωή του. Επίσης, συχνά οι μοναδικές συμπεριφορές ενός παιδιού με Asperger μπορούν να διοχετευθούν σε πλεονεκτήματα με την κατάλληλη υποστήριξη, λίγη δημιουργικότητα, και αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο βλέπει κανείς τα πράγματα.

Υπάρχουν κάποιοι που παρόλη τη συγκεκριμένη δυσκολία κατάφεραν να ξεχωρίσουν και να γίνουν γνωστοί βάζοντας το δικό τους λιθαράκι στην αποκωδικοποίηση της πάθησης αυτής. Σας παρουσιάζουμε κάποια άτομα που έχουν αυτισμό ή σύνδρομο Asperger: Βρετανίδα τραγουδίστρια Susan Boyle, η ηθοποιός Daryl Hannah, ο δημιουργός των περίφημων Pokémon, ο Satoshi Tajiri, ο ηθοποιός και σεναριογράφος Dan Aykroyd παραδέχθηκε στην Daily Mail ότι πριν κάποια χρόνια είχε διαγνωστεί με σύνδρομο Tourette και Asperger. Ακόμη ο συγγραφέας, συνθέτης και δημιουργός James Taylor, ο κιθαρίστας Travis Meeks, ο τραγουδιστής των Cars, Gary Numan. Επιπλέον ο Clay Marzo είναι ένας από τους καλύτερους σέρφερ σε ολόκληρο τον κόσμο και είχε κι εκείνος διαγνωστεί με σύνδρομο Asperger. Αυτά είναι μόλις μερικά παραδείγματα μπροστά στην πληθώρα επιτυχημένων ανθρώπων που έχουν διαγνωστεί με το σύνδρομο Άσπεργκερ. Πολλοί έχουν πεθάνει πριν ανακαλυφθεί ο αυτισμός και το σύνδρομο Asperger, και για το λόγο αυτό δεν διαγνώσθηκαν ποτέ επισήμως. Αναφερόμαστε εδώ σε μεγάλες προσωπικότητες όπως οι Marie Curie, Albert Einstein, Alexander Graham Bell, Thomas Edison, Vincent Van Gogh, Andy Warhol, Virginia Woolf και ίσως ο Bob Dylan. Πιο κοντά στην εποχή μας υποψιαζόμαστε κι άλλες προσωπικότητες όπως τον Bill Gates και τον Mark Zuckerberg.